Programlama Dilleri Kullanım Alanları (Bölüm 2)

Yazılım kalitesinin değerlendirilmesi ve izlenmesi konusunda çalışmalar yapan ve grafikler sunan Tiobe Index'inin Ağutos 2021 raporunu incelediğimizde C dilinin Pyhton dilinden önde olduğu ve Python dilinin Java yı geçerek ikinci sıraya yerleştiğini görmekteyiz. 4. sırada C++ ve 5. sırada C# gelirken Javascript diliyse 7. sırada bulunmaktadır. Diğer programlama dillerini de fotoğraftan inceleyebilirsiniz..

Hızlıca PYPL(PopularitY of Programming Language Index) raporuna bakacak olursak Python dilinin Java'yı geçerek ilk sırada bulunduğunu üçüncü sırada Javascript ve sonrasında C# ve C++ dilinin bulunduğunu görmekteyiz.

Bugünlük Java, Python, Javascript, C++ ve C# dillerinin kullanım alanlarına değineceğiz.

1. Java (1995)
2. Python
3. Javascript
4. C++
5. C#7

Java, kısaca 1995 yılında piyasaya sürülmüş açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, yüksek verimli ve çok işlevli bir programlama dilidir.

// MerhabaDünya.java
 public class MerhabaDünya{
     public static void main(String[] args) {
         System.out.println("Merhaba Dünya!");
     }
 }

Java birçok türdeki ağ uygulamalarında, banka ATM'leri, yazıcı-fotokopi makinaları, televizyo-bilgisayar gibi gömülü sistemlerde, mobil uygulamalarda, web tabanlı oyun veya içeriklerde aktif olarak kullanılmaktadır. Dünya genelindeyse 9 milyon Java geliştiricisi vardır. [ayr. bkz]

Javanın kullanım alanlarını maddeleyecek olursak;

• Bankamatik, fotokopi ve yazıcı makinesi gibi gömülü sistemlerde,
• Android ve IOS gibi ortamlar için mobil uygulamalarda,
• Web tabanlı oyunlarda(internet üzerinden oynanan çeşitli oyunlar),
• Alım-Satım, borsa uygulamalarında,
• Büyük veri teknolojileri(Veri görselleştirme),
• Bilimsel uygulamalarda(e-sağlık yönetim sistemleri),
• Yazılım araçlarında,
• Masaüstü uygulamalarında,
• Finansal servisler ve banka uygulamalarında,
• Web tabanlı uygulamalarda, (Gmail, Google Sheets, Google Slides ..)
• Web ve uygulama sunucularında

• Adobe Reader, ThinkFree, Media Player, Antivirüs yazılımları
• Basit takvimler, Netflix, Tinder, QRReader, Google Earth, Uber
• Gmail, Google Sheets, Google Slides ..
• ElasticSearch, Apache'den HBase ve Accumulo
• Rimfaxe Web Server (RWS) Apache HTTP server, Resin, Adobe JRun, and Project Jigsaw.
• Eclipse, IntelliJ Idea, and NetBeans IDE (Yazılım araçları)
• jMonkeyEngine, Dalvik Virtual Machine (DVM) (Oyun uygulamaları)
• Minecraft, RuneScape, Asphalt 3, Doom II, Fifa 11

Python(1990), nesne yönelimli, yorumlamalı, birçok platformu destekleyen bir programlama dilidir. Söz dizimi ve yapısı nedeniyle öğrenim rahatlığıyla bilinir ve Guido van Rossum tarafından Amsterdam'da geliştirilmeye başlanmıştır.

Diğer programlama dillerinde birçok kodda yapılabilen işlemler Python dilinde birkaç koda indigenerek dil sadeleştirilmiştir. Bu yüzden öğrenmesi C++ gibi dillere göre oldukça kolaydır.

# -*- coding: utf-8 -*-
print("Merhaba Dünya")

Yüksek seviyeli dile sahip ve açık kaynak kodlu olan Python yorumlanan bir dil olması sebebiyle hata ayıklamayı kolaylaştıtır. Şöyle ki C++ ve Java gibi kodları derleyip tek seferde çalıştırmazken Python gibi yorumlanan diller satır satır işlem yaptığı için o satırdaki hatayı kolaylıkla düzeltme imkanınız olur. Peki Python ne alanlarda kullanılır?

• Yapay zeka ve makine öğrenmesinde
• Veri analizinde, veri bilimi uygulamalarında
• Veri görselleştime ve yorumlamada
• Ses ve video, makine öğrenimi, blockchain gibi programlama uygulamalarında
• Dijango, Pyramid ve Flask gibi sistemlerle web yazılımında
• Benzer sözdizimine(syntax) benzer yapıdaki programlama dili yazılımlarında(Cobra, CoffeeScript, and Go)
• Büyük veri setleriyle geliştirilen finans uygulamalarında
• Arama motoru sonuçlarında ve SEO'da
• Tasarım ve animasyon uygulamalarında(Lightwave, Blender, and Cinema 4)

C++(1979), Bell Laboratuvarlarından Bjarne Stroustrup tarafından geliştirilmeye başlanan çok paradigmalı, nesne yönelimli bir programlama dilidir. Nispeten eski bir dil olması sebebiyle sözdizimi(syntax) karmaşık ve öğrenilmesi zordur.

#include <iostream>

int main() {
  std::cout << "Merhaba, dunya!\\n";
}

C++'da bulunan sınıflar(classes) ile yeni veri türleri oluşturulabilir ve önceki veriler türetilmiş veri oluşturulabilir. Hız ve donanım yönleriyle birçok alanda tercih edilen C++ diliyse aşağıdaki alanlarda kullanılır;

• Az gecikmeli, yüksek hıza ihtiyaç duyan tarayıcılarda
• Yönetim sistemleri (Windows, Mac OSX ve Linux gibi)
• Kütüphaneler(Makine öğrenimi kütüphaneleri), örneğin Tensorflow
• Banka uygulamaları
• Bulut ve dağıtık sistemlerde
• Postgres ve MySQL gibi veri tabanları
• Medikal araçlar, akıllı saatler vb gömülü sistemler

C# dili(2000), Microsoft firmasının öncülüğünde Anders Heljsberg ve ekibi tarafından geliştirilmeye başlanmıştır. C Sharp, C++ ve Visual Basic dillerindeki sorunlara çözüm olması amacıyla .NET ortamı için geliştirilmiştir.

// Konsol uygulamaları yazılması için System isim uzayı eklenir. 
// Bu sayede derleyici, System.dll'i kullanması gerektiğini bilir.
using System;

// Sınıf tanımlamasıdır.
class Program
{
    // .NET çalışma zamanında ön tanımlı olarak Main() fonksiyonunu çalıştırır.
    static void Main()
    {
        // Console sınıfı içerisindeki Writeline() fonksiyonu çalıştırılır
        Console.WriteLine("Merhaba Dünya!");
        // Kullanıcıdan herhangi bir tuşa basarak çıkması için bir tuş okunur.
        Console.ReadKey();
    }
}

C Sharp, nesne yönelimli, yapısal (structured) bir programlama dilidir ve birçok farklı alanda kullanılmaktadır;

• Bulut uygulamaları ve servisleri
• Windows istemci uygulamaları
• Windows servisleri
• Web uygulamaları/Web siteleri (Asp.Net, Asp.Net Core ile geliştirilen)
• Web API
• Native IOS ve Android Uygulamalar(Xamarin'le geliştirilen native uygulamalar)
• Azure bulut uygulamaları ve servisleri
• IOT(Nesnelerin interneti) Aygıtları
• Yapay zeka ve makine öğrenimi uygulamaları
• Windows uygulamaları (Microsoft Office (Word, PowerPoint, Excel...))
• Evrensel Windows Platformu Uygulamaları (UWP, Windows 10 ve sonraki platformlardaki uygulamalar)
• Masaüstü oyunları

C# Dilinde Çok Bilinen Bazı Uygulamalar

• Skype
• Visual Studio 2012
• Photoshop
• SQL Server 2012
• Paintbrush
• Internet Explorer
• Microsoft Office
• Microsoft Visual Studio
• Windows Installer XML
• SQL Server 2012
• Mobil Uygulamalar (Aviva, Slack, The World Bank, Pinterest, Taxfyle)
• C# temelli Unity ile geliştirilen oyunlar (Shadowrun Returns, Rust, Wasteland 2, and Hearthstone)

JavaScript, Brendan Eich tarafından geliştirilmeye başlanmış çok paradigmalı, prototip tabanlı bir programlama dilidir. Çoğunlukla dinamik web tarayıcılarında kullanılan JavaScript Node.js platformuyla birlikte ağ uygulamalarında da sıklıkla tercih edilmektedir.

<script>
    alert( 'Hello, world!' );
</script>

JavaScript dili kullanıcıların çeşitli davranışlarda bulunarak tarayıcıyla etkihleşim kurmasını, eş zamanlı olarak sunucuyla iletişime geçilmesini, web sayfalarının içeriğinin değiştirilmesini sağlar. Peki JavaScript hangi alanlarda kullanılır?

JavaScript Dili Kullanım Alanları

• Web Geliştirme/Web Programlama (Dinamik web siteleri)
• Web Uygulamaları (Google Maps, Google Drive vs)
• Sunucu Uygulamaları (Node JS ile)
• Web sunucuları (Node js ile)
• Web Oyunları (Javascript/Html/Css)
• Web Animasyonları
• Akıllı Saat Uygulamaları
• Mobil Uygulamalar (React Native, Angular)
• Uçan Robotlar (Node Js)

Popüler JavaScript Uygulamaları

• Netflix
• Candy Crush
• Facebook (React Native ile)
• Uber
• LinkedIn (Node.Js ile)

Bu zamana kadar iyi kötü 10.000'e yakın programlama dili yazılmış ve kullanıcılara sunulmuştur. Bazıları bu zamana kadar popülerliğini arttırırken bazıları rafa kaldırılmıştır. Diller arasından popüler diyebileceğimiz programlama dilleri de birçok noktada avantaj ve dezavantajlarına göre birbirlerinden ayrılmaktadır. Herhangi bir dilde programlamaya başlamadan önce gelecekte yönelmek istediğiniz alana göre seçim yapmanız ve programlama dillerini farklılıklarına göre sınıflandırmanız ve adım atmanız iyi olacaktır. O zaman yazılım dünyasına hoşgeldiniz. Merhaba dünya!